Fysiek Domein

We sturen op vitaliteit en gezondheid van mens, dier èn de omgeving waarin we wonen, werken en recreëren.

Een gezonde leefomgeving is een expliciete doelstelling in de Omgevingsvisie Ons Zwolle voor Morgen 2030. Gezondheidswinst kun je boeken door niet alleen in te zetten op bescherming (klassiek milieubeleid), maar ook op het bevorderen van gezondheid, zowel in fysieke als mentale zin. Een gezonde leefomgeving is een omgeving die mensen uitnodigt om te bewegen, elkaar te ontmoeten en te kunnen participeren in de maatschappij c.q. stad of wijk. In ieder stadsdeel streven we naar een fysiek en sociaal zo aantrekkelijk mogelijke omgeving.

Gezondheid is belangrijk (zie ook doel 1.1.2). Consequenties van niet gezond zijn hebben invloed op betrokkene en op onze stad. Met de inrichting en het beheer van de openbare ruimte sturen we op vitaliteit en gezondheid.

Vanuit het voorkomen en beperken van risico’s voor de gezondheid zorgen we voor een adequate verwijdering van mogelijke ziekteverwekkers, zodat mensen daar zo min mogelijk mee in aanraking komen. Er is flora en fauna die schadelijk voor de mens kan zijn of leidt tot buitensporige overlast. We bestrijden of beheersen deze flora en fauna in de openbare ruimte en informeren particulieren hoe ze overlast kunnen voorkomen en bestrijden.

Vanuit het stimuleren van gezondheid door een vitale en gezonde leefomgeving, benutten we het gegeven dat een groene buitenruimte bijdraagt aan gezondheid. Daarbij zorgen wij er voor dat de buitenruimte uitnodigt om te bewegen, te recreëren en te spelen. Het belang hiervan is het afgelopen jaar door alle coronamaatregelen duidelijk geweest. In de buitenruimte bieden we ook locaties aan waar bewoners zelf hun groente kunnen verbouwen (nutstuinen en volkstuinen). Kinderen kunnen met tuinieren kennismaken bij de 3 gemeentelijke jeugdtuincomplexen. Deze jeugdtuinen zijn één van de uitingen van natuur- en milieueducatie (NME). Ook de schaapskudde en de buurt- en wijkboerderijen spelen een grote rol bij NME. Wij hechten veel waarde aan NME. Onderzoek heeft aangetoond dat wanneer kinderen op jonge leeftijd in aanraking komen met NME zij op latere leeftijd meer bereid zijn om duurzame maatregelen te treffen en duurzaam gedrag te vertonen. Dit draagt direct bij aan een vitale en gezonde leefomgeving.
In de afgelopen periode is er samen met NME samenwerkingspartners gewerkt aan het opstellen van de NME koers 'Zwolle gaat voor groene (blauw)vingers'. Hiermee wordt ingezet op het verder enthousiasmeren van scholen om NME aan te bieden en om NME wijkgerichter en vraaggerichter te organiseren. Het aanbod dient beter toegankelijk te zijn en verbreed te worden naar actuele en maatschappelijke opgaves. Dit vraagt om innovatie/doorontwikkeling en het aangaan van samenwerking met nieuwe partners en het versterken van de samenwerking met bestaande partners, zoals de wijkboerderijen.

Wij werken aan een optimaal welzijn voor (gezelschaps)dieren. Dat betekent onder meer dat wij de bestaande voorzieningen zoals dierenasiel en hondenlosloopgebieden handhaven, maar ook dat we nieuwe initiatieven stimuleren en ondersteunen in lijn met de toenemende maatschappelijke aandacht voor dierenwelzijn. In 2023 gaan we verder met het uitvoeren van het geactualiseerde beleidskader dierenwelzijn, waartoe de speerpunten Completering Dierenopvang, PIEC (preventie, informatie, educatie, communicatie), Dierenwelzijn-Mensenwelzijn en Hondenbeleid behoren

We sturen op vitaliteit en gezondheid van mens, dier én de omgeving waarin we wonen, werken en recreëren, zodanig dat:

• De openbare ruimte meer uitnodigt en inspireert tot (gezonde) buitenactiviteiten.
• We bestrijden of beheersen flora en fauna die de gezondheid bedreigen of buitensporig veel overlast veroorzaken.
• We door middel van educatie en voorlichting op het gebied van natuur en milieu het bewustzijn vooral bij kinderen, en daarmee ook die van de ouders, vergroten.
• We zorgdragen voor het welzijn van (gezelschaps)dieren en zo mogelijk het dierenwelzijn verbeteren conform  het geactualiseerde Beleidskader Dierenwelzijn.

Activiteiten om gezonde buitenactiviteiten te stimuleren

• Het speelruimte beleid wordt geactualiseerd en integraal opgepakt met een verbreding naar Bewegen, Ontmoeten, Spelen en Sporten in de openbare ruimte.
• Ondersteunen en subsidiëren wijkboerderijen en buurtweiden.
• Ondersteunen van initiatieven die aanzetten tot bewegen en een gezonde leefstijl, bijv. middels speelaanleidingen en eetbaar groen.In bestaande wijken en in gebiedsontwikkeling met (toekomstige) bewoners nadenken over ruimtelijke aanpassingen t.b.v. gezonde buitenactiviteiten.
• Inzicht in en draagvlak verkrijgen voor deze beweging (gezondheid te bevorderen in de leefomgeving) en investeren in de samenwerking en het maken van concrete afspraken met andere regiogemeenten, de zorgverzekeraar en partners in de stad. Kansen benutten voor preventiecoalities.
• Sociale veerkracht versterken door toegang te hebben tot sociale hulpbronnen en hulpbronnen uit de omgeving zoals sociale participatie, toegankelijkheid voorzieningen en mobiliteit.
• Interventies in de leefomgeving inzetten die een sociaal effect hebben.
• Uitzetten van acties om de ambitie Vitaal en Waardig ouder worden te realiseren.

Activiteiten Natuur- en milieueducatie (NME) in de wijken

• Het voortzetten van de vastgestelde koers, en hiermee NME in de wijk verder versterken.  Hierbij aansluiten op de BECK-agenda (Biodiversiteit, Energie, Circulariteit en Klimaat).
• Informatievoorziening van NME uitbreiden, door de nieuwsbrieven voort te zetten, het lanceren van de NME-website en ludieke acties in de openbare ruimte.
• De schaapskudde graast zowel in Holtenbroek als Stadshagen.
• Op de jeugdtuincomplexen in de Aa-landen/Holtenbroek, Stadshagen en Zwolle Zuid maakt een groot aantal kinderen weer kennis met het zelf kweken van groenten..
• Onderzoek naar het functioneren  van / c.q. de behoefte aan de huidige volks- en nutstuinen, ter voorbereiding op de actualisatie van het groen en recreatiebeleid.
• Op basis van prestatieafspraken worden de activiteiten van de Milieuraad en de Nooterhof financieel ondersteund. De Groene Loper Zwolle ontvangt een bijdrage voor de organisatie van groene buurtinitiatieven.
• Samen met ROVA wordt het programma Mooi Schoon (afvalpreventie en voorkomen zwerfafval) uitgevoerd waarbij bewoners en kinderen zelf aan de slag gaan met het netjes houden en maken van de wijken. ROVA stopt hierin met een aantal activiteiten. Deze worden gemeentelijk overgenomen.
• Ook wordt voorlichting gegeven aan kinderen over het riool en de verwerking van afvalwater.

Activiteiten dierenwelzijn

• Uitwerking en uitvoering van het geactualiseerde beleidskader dierenwelzijn op de 4 speerpunten: Completering Dierenopvang, PIEC (preventie, informatie, educatie, communicatie), Dierenwelzijn-Mensenwelzijn en Hondenbeleid.
• Stimuleren van de samenwerking en de afstemming tussen beleid en uitvoering met de ketenpartners Dierenwelzijn. De uitvoering van het beleid wordt grotendeels door de partners in de stad vormgegeven. Wij maken afspraken over de taken die de partners voor ons uitvoeren.
• Subsidiëren Dierenasiel, Dierenambulance en Stichting Flappus.
• Behandeling van gewonde dieren uit de openbare ruimte door dierenartsen.
• Zonodig activeren van het actieplan 'Na Corona', mocht er een massale dumping van in corona-tijd aangeschafte huisdieren plaatsvinden.

Activiteiten om contact met ziekteverwekkers, flora en fauna die de gezondheid bedreigen of buitensporig veel overlast veroorzaken te voorkomen

• Bestrijden risico-veroorzakers en overlast gevende flora en fauna zoals essentaksterfte, eikenprocessierups, reuzenbereklauw, rattenbestrijding, opruimen kadavers en dergelijk. Het aanpakken van ziektes, plagen en overlast zijn een terugkerend iets wat constant wordt bijgesteld. In 2019 was zichtbaar dat de eikenprocessierups enorm had toegenomen binnen de gemeente. Een effectieve aanpak is ontwikkeld en ter uitvoering gebracht. Dit heeft geleid tot afname van het aantal meldingen en afname van overlast van de eikenprocessierups, doordat er minder rupsen aanwezig zijn in de stad. Een analyse wordt uitgevoerd om te bepalen in welke mate er effectieve maatregelen genomen kunnen worden bij ziektes, plagen en overlast.
• We zetten structureel in op de bestrijding van Japanse Duizendknoop.
• Beheerplan ganzen wordt in 2023 voor het tweede jaar ingezet met als doel de ervaren overlast te verminderen. De aanpak is gericht op vroegtijdige nestbehandeling, het nemen van fysieke maatregelen, monitoring en communicatie. De aanpak is daarmee diervriendelijk.
• Aanpak Essentaksterfte. In 2021 is inspectie gedaan naar aangetaste essen. Op basis van de uitgevoerde inspecties is gebleken dat de opgave in de laanbeplanting beperkt is. Bij de essen in bossen en bosplantsoen kiezen we ervoor terughoudend te kappen. In veel gevallen kunnen de dode of verslechterde bomen blijven staan. Alleen waar potentieel gevaar optreedt of sprake is van kaalslag door een hoog percentage essen gaan we over tot actieve kap.
• Aanpak Kastanjebloedingsziekte. Kastanjebomen worden jaarlijks geïnspecteerd op aanwezigheid en mate van de kastanjebloedingsziekte.
• Geen gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen.
• Reiniging van oppervlaktewater, destructie en milieu-afval.

Bestedingsvoorstellen

• Als onderdeel van de begroting wordt ter uitvoering van dit doel voorgesteld om in te stemmen met het structureel bestedingsvoorstel 40 "Continuïteit Zwolse wijkboerderijen".

Doel 7.3.3 Vitaliteit en gezondheid

Vastgestelde mutaties:

2021-Hekwerk e.d. weides/openbare ruimte

2022-Hekwerk e.d. weides/openbare ruimte

Voorgestelde mutaties:

N.v.t.